پژوهش‌ها نشان می‌دهند که جراحی لاغری بر باروری تاثیر مثبت داشته و از زنان و نوزادان آنها در برابر خطرات مرتبط با چاقی حفاظت می‌کند. هرچه در شروع بارداری‌تان سالم‌تر باشید، شانس بیشتری برای باروری و تولد نوزادی سالم‌تر خواهید داشت. مهم‌ترین عامل برای باداری موفق هم دستیابی خودتان و هم دستیابی شریک زندگی‌تان به وزن مناسب است. این نوشته به بررسی رابطه جراحی لاغری و بارداری و پرداخته و به این سوال که آیا چاقی باعث نازایی می‌شود پاسخ می‌دهد.
در بعضی از افراد، کاهش 5 یا 10 کیلوگرم وزن با ورزش و رژیم غذایی بهتر برای افزایش سلامتی کافی است، اما اگر با مشکل چاقی دست‌به‌گریبان هستید، فرایند کاهش وزن چندان آسان نیست. اگر تغییر در سبک زندگی یا داروهای کاهش وزن برای شما نتیجه نداشته است، ممکن است پزشکتان پیشنهاد دهد که پیش از باروری، به جراحی لاغری فکر کنید. بیش از ۸۰ درصد از عمل‌های لاغری بر روی زنان انجام می‌شوند و تقریباً نیمی از این بیماران، زنان در سن بارداری هستند.
پژوهش‌ها حاکی از افزایش احتمال باروری با جراحی لاغری است. همچنین جراحی لاغری در طول بارداری از زنان و نوزادان آنها در مقابل خطرات مربوط به چاقی از جمله موارد زیر محافظت می‌کند:
- فشارخون بالا در حاملگی
- دیابت بارداری
- تولد زودرس
- مرده‌زایی
- نیاز به سزارین
آیا چاقی مانع بارداری می‌شود؟
بر اساس تحقیقات انجام شده در زمینه ارتباط بین چاقی و بارداری ثابت شده که چاقی در زنان ریسک نازایی را سه برابر می‌کند. قاعدگی مستلزم توازن هورمونی دقیق است. تعداد زیادی از هورمون‌ها در بافت‌های چربی تولید و ذخیره می‌شوند. زمانی که بافت‌های چربی مازاد وجود داشته باشند، سطح هورمون‌ها غیرطبیعی می‌شود که منجر به کاهش احتمال باروری می‌شود. همچنین چاقی خطر ابتلا به بیماری تخمدان پلی‌کیستیک (PCOS) که منجر به دوره‌های قاعدگی نامنظم و نازایی می‌شود را افزایش می‌دهد.
با کاهش وزن، این عدم تعادل هورمونی و دیگر تأثیرات کاهش پیدا می‌کنند. داده‌ها نشان می‌دهند زمانی که شما چاق هستید حتی پنج درصد کاهش وزن احتمال باروری شما را افزایش می‌دهد. اگر هنوز برای حاملگی به کمک نیاز دارید، کاهش وزن شانس موفقیت روش‌های درمانی مانند لقاح مصنوعی (IVF) را افزایش خواهد داد.
اگرچه در مسائل مربوط به چاقی و نازایی بیشتر بر روی زنان تمرکز می‌شود، اما قطعا چاقی بر روی مردان نیز تأثیرگذار است. چاقی هورمون تستوسترون را کاهش داده و منجر به نازایی می‌شود. همچنین در مردان چاق اختلال نعوظ شایع‌تر است. بر اساس پژوهش‌ها حدود ۳۰ درصد از مشکلات نازایی زوج‌ها به دلیل مسائل مربوط به چاقی است.
آیا جراحی گزینه مناسبی برای من است؟
برای پاسخ به این سؤال که آیا جراحی لاغری به شما در دستیابی به هدف کاهش وزن و بارداری کمک می‌کند یا خیر، باید به چند سؤال کوتاه پاسخ دهید. اگر جراحی لاغری انجام داده‌اید، بهتر است حداقل ۱۲ تا ۱۸ ماه پس از جراحی صبر کنید و پس از ثابت شدن وزنتان، باردار شوید. اما تعداد زیادی از زن‌ها قبل از سپری شدن این دوازده ماه با خیال راحت بچه‌دار شده‌اند.
آیا بارداری پس از جراحی لاغری بی‌خطر است؟
بله زنانی که شاخص توده بدنی بالاتری دارند، بیشتر در معرض عوارضی مانند دیابت بارداری، فشارخون بالا و زایمان کودکانی با وزن بالا در هنگام تولد هستند. کاهش وزن پس از جراحی این خطرات را کاهش داده و به شما کمک می‌کند تا بارداری بی‌خطری داشته باشید.
با تیم درمانتان صحبت کنید
لازم است به‌محض اینکه متوجه بارداری‌تان شدید، از تیم درمان خود راهنمایی و مشاوره بگیرید. تیم درمان شامل ماما و تیم جراحی لاغری شما است. مراقبت شما به نوع جراحی و زمانی که عمل را انجام داده‌اید بستگی دارد. اگر بیش از ۱۸ ماه از عمل جراحی‌تان می‌گذرد، لازم است تا صرفاً توصیه‌های معمول مربوط به ورزش و تغذیه سالم در زمان بارداری را دنبال کنید. اگر کمتر از ۱۲ ماه از جراحی لاغری شما می‌گذرد به توصیه‌های تخصصی‌تری نیاز خواهید داشت.
آیا رژیم غذایی پس از جراحی برای من و کودکم کافی خواهد بود؟
به‌احتمال زیاد، پس از جراحی نحوه غذا خوردن شما با قبل از جراحی متفاوت خواهد بود. ممکن است اکنون به مصرف روزمره مکمل‌های ویتامین و مواد معدنی عادت کرده باشید. درباره رژیم غذایی و مکمل‌هایی که مصرف می‌کنید با تیم جراحی لاغری خود صحبت کنید. به این شکل اطمینان پیدا می‌کنید که درست‌ترین کار را انجام خواهید داد.
همچنین تیم مامایی شما باید بدانند که تیم جراح لاغری چه چیزهایی را به شما توصیه کرده است بنابراین یادتان نرود که همه آنها را به تیم مامایی خود اطلاع دهید. همچنین ممکن است برای کنترل سطح مواد مغذی در بدنتان لازم باشد تا به طور منظم آزمایش خون بدهید.
ممکن است نگران باشید که اگر پس از جراحی غذای کمتری بخورید، مواد غذایی کافی برای رشد کودکان دریافت نکنید. این امر بعید است زیرا کودکتان آنچه برای رشد نیاز دارد را از شما می‌گیرد. شما در شش ماه اول بارداری نیازی به خوردن غذای بیشتر ندارید. در سه‌ماهه آخر، باید حدود ۲۰۰ کالری بیشتر مصرف کنید.
درباره هر چیزی که شما را نگران می‌کند با تیم جراحی لاغری‌تان صحبت کنید و حتماً توصیه‌های آنها درباره تغذیه سالم را دنبال کنید. جراح شما قطعا راهنمایی‌های لازم را ارائه خواهد کرد تا در دوره بارداری هیچ مشکلی بابت تامین مواد مغذی خود و فرزندتان نداشته باشید.
مکمل‌های لازم در دوران بارداری برای انواع جراحی لاغری
شما پس از انجام هر نوع جراحی لاغری، به مکمل‌های معدنی و ویتامین‌های مخصوص بارداری نیاز خواهید داشت. حتماً با تیم جراحی لاغری‌تان درباره رژیم غذایی و مکمل‌هایی که مصرف می‌کنید صحبت کنید.
باردای بعد از بای‌پس معده
ویتامین‌ها و مکمل‌های معدنی مختص بارداری بعد از جراحی بای پس معده:
- احتمالاً شما به ویتامین دی، کلسیم و مکمل‌های آهن نیاز دارید.
- در آغاز دوران بارداری باید سطح ویتامین ب ۱۲، آهن (فریتین)، کلسیم، فولیک‌اسید و ویتامین‌های محلول در چربی‌تان بررسی شود.
- ممکن است لازم باشد تا برای بررسی سطح مواد مغذی در هر دوره سه‌ماهه به طور منظم آزمایش خون بدهید.
بارداری بعد از اسلیو معده
- بعد از جراحی اسلیو معده نیز شما به مکمل‌های معدنی و ویتامین‌های مختص بارداری نیاز خواهید داشت.
- در آغاز دوران بارداری‌تان باید سطح ویتامین ب ۱۲، آهن، کلسیم، فولیک‌اسید و ویتامین‌های محلول در چربی‌تان بررسی شود.
- ممکن است لازم باشد تا برای بررسی سطح مواد مغذی در هر دوره سه‌ماهه به طور منظم آزمایش خون بدهید.
مصرف فولیک اسید برای بارداری بعد از عمل لاغری
به همه خانم‌های باردار توصیه می‌شود تا هفته دوازدهم بارداری هر روز ۴۰۰ میکروگرم فولیک‌اسید مصرف کنند. درصورت بارداری بعد از جراحی لاغری، لازم است روزانه ۵ میلی‌گرم فولیک‌اسید مصرف کنید. فروش فولیک‌اسید بدون نسخه ممکن نیست بنابراین برای بررسی نیازتان به آن با تیم جراحی لاغری و تیم مامایی‌تان صحبت کنید.
آیا امکان افزایش مجدد وزن بعد از تولد کودک وجود دارد؟
بعید است؛ اگرچه در طول دوران بارداری احتمال افزایش وزن وجود دارد. اما این افزایش وزن به دلیل رشد کودک شماست و مایع آمنیوتیک و جفت جنین او را احاطه کرده است. بدنتان خون بیشتری تولید می‌کند، سینه‌هایتان بزرگ‌تر می‌شود و همچنین عضلات و توده استخوانی‌تان نیز درشت‌تر می‌شوند.
در طول دوران بارداری، افزایش وزن برای هرکسی متفاوت است و این مسئله‌ای است که تعداد زیادی از زنان صرف‌نظر از این که جراحی لاغری انجام داده باشند یا خیر، نگران آن هستند.
طبیعی است که نگران وزنتان باشید. درباره احساس خود با تیم جراحی لاغری و مامایتان صحبت کنید تا اگر راهنمایی یا کمکی لازم بود، به شما ارائه دهند.
تغییرات در وزنتان به عوامل متعددی از جمله عوامل زیر بستگی دارد:
مدت‌زمانی که از جراحی‌تان گذشته است
اگر مدت‌زمان زیادی از عمل جراحی‌تان نگذشته باشد، به کاهش وزن ادامه می‌دهید. اگر این‌طور است، برای دریافت توصیه با تیم مامایی یا جراحی‌تان صحبت کنید. اگر ۱۸ ماه یا بیشتر از جراحی شما گذشته است و اکنون وزنتان تثبیت شده است، باید در طول دوران بارداری مانند شرایط عادی مراقب وزنتان باشید.
نوع عمل جراحی که انجام داده‌اید
اگر باردار باشید، بعضی از تیم‌های جراحی لاغری مایعات را از لایه‌های شکمی‌تان خارج می‌کنند و ممکن است در نتیجه این موضوع وزنتان افزایش پیدا کند. می‌توان به طور معمول با تغذیه سالم و ورزش، این شرایط را مدیریت کرد.
حاملگی باعث تغییرات عجیب و شگفت‌انگیز در بدنتان می‌شود. بسیاری از این تغییرات طبیعی هستند اما بعد از جراحی، تیم جراحی شما باید بعضی از علائم را سریعاً رصد کند تا اطمینان یابد که همه چیز خوب پیش میرود.
حالت تهوع
اگرچه حالت تهوع یا احساس ناخوشی در اوایل دوران بارداری امر شایعی است، پس از جراحی لاغری، استفراغ در دوران بارداری باید بررسی شود. اگر به دلیل عدم تحمل غذا دچار استفراغ و برگشت غذا می‌شوید باید این موضوع را با تیم جراحی لاغری‌تان در میان بگذارید.
درد
هر درد شدید به‌ویژه درد در معده باید بررسی شود.
کاهش وزن سریع
اگر عملتان را ظرف ۱۲ تا ۱۸ ماه اخیر انجام داده‌اید، همچنان به دلیل عمل وزن کم می‌کنید. اما اگر کاهش وزن از آنچه انتظار میرود سرعت بیشتری دارد باید برای دریافت کمک به تیم کاهش وزن و تیم مامایی‌تان مراجعه کنید زیرا در طول بارداری نباید وزن زیادی کم کنید.
اگر شاخص توده بدنی شما بیشتر از ۳۰ است، طبیعی است که تیم مامایی بادقت بیشتری شما را زیر نظر قرار دهد زیرا خطر بالای عوارض مربوط به بارداری مانند افزایش فشارخون، دیابت بارداری و لخته شدن خون در شما بیشتر است.
در کل باید بیشتر تحت مراقبت باشید که مطمئن شوید دوران بارداری سالمی را پشت سر می‌گذارید.
آزمایش تحمل گلوکز (OGTT) پس از جراحی لاغری
معمولاً زنان دارای شاخص توده بدنی بیشتر از ۳۰ برای بررسی احتمال ابتلا به دیابت بارداری آزمایش تحمل گلوکز (OGTT یا mini-GTT) می‌دهند. این آزمایش شامل نوشیدن مایعی شیرین پس از آزمایش خون است تا بررسی شود که بدن شما چگونه با قند مقابله می‌کند.
اگر جراحی بای‌پس انجام داده‌اید، به شما توصیه می‌شود تا آزمایش تحمل گلوکز را انجام ندهید زیرا خطر واکنشی به نام سندروم دامپینگ وجود دارد. شما باید ماما و مشاورتان را در جریان جراحی لاغری‌تان قرار دهید و برای دریافت راهنمایی درباره شرایطتان و ترتیب دادن انواع آزمایش یا نظارت با تیم جراحی خود تماس بگیرید.
